​​50 ทวิ คือ อะไรและใช้ทำอะไรบ้าง

50 ทวิ เป็นเอกสารเกี่ยวกับภาษีที่มีคนสับสนมากที่สุดตัวหนึ่ง ว่าสำคัญอย่างไรและเอาไปใช้อะไรได้บ้าง วันนี้ ByteHR จึงขอจับมัดรวม ความหมาย ความสำคัญ การใช้งาน สำหรับพนักงานประจำและฟรีแลนซ์ รวมถึงคำถามที่มักพบบ่อยๆ ตามอินเทอร์เน็ตให้ได้มาไขข้อข้องใจกัน

50 ทวิ คืออะไร?

50 ทวิ คือ หนังสือรับรองการหักภาษี ณ ที่จ่าย สำหรับผู้มีรายได้ ซึ่งจะบอกถึงจำนวนของรายได้ รายได้มาจากที่ใด และหักภาษีเท่าไหร่บ้าง ตามกฎหมายคือจะนำภาษีที่หักไว้นี้ส่งให้กับกรมสรรพากรในวันที่ 7 ของเดือนถัดไป โดยผู้รับเงินจะได้ 2 ฉบับคือ 

1. ใช้สำหรับแนบแสดงรายการภาษี

2. สำหรับเก็บไว้เป็นหลักฐาน

เมื่อทำงานครบปีแล้ว นายจ้างก็จะออกใบ 50 ทวิ ให้ภายในวันที่ 15 ของปีถัดไป

​

ตัวอย่างใบ 50 ทวิ หรือ หนังสือรับรองการหักภาษี ณ ที่จ่าย

ใบ 50 ทวิไม่ได้มีไว้แค่ยื่นภาษี แต่มีประโยชน์มากกว่าที่คิด

หลายคนอาจมองว่า “ใบ 50 ทวิ” เป็นแค่เอกสารธรรมดาสำหรับการยื่นภาษีเท่านั้น แต่จริง ๆ แล้วมันมีประโยชน์มากกว่านั้นเยอะ โดยเฉพาะในแง่ของการเงินและความน่าเชื่อถือของตัวคุณเอง

• ใช้เป็นหลักฐานสำคัญในการยื่นแบบภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา (ภ.ง.ด.90 และ 91)
• ถ้าถูกหักภาษีเกิน ใบนี้ยังช่วยให้คุณขอคืนภาษีได้ง่าย ๆ
• ใช้ประกอบการ ขอสินเชื่อบ้าน บัตรเครดิต หรือสมัครสินเชื่อส่วนบุคคล ได้ เพราะเป็นหลักฐานว่าเรามีรายได้จริง
• สำหรับบางคน ใบนี้ใช้ประกอบการ ขอวีซ่า หรือสมัครงานในองค์กรที่ต้องการเห็นหลักฐานรายได้ย้อนหลัง

แนะนำ: เก็บแบบฟอร์ม 50 ทวิทุกปีให้เป็นระเบียบ เพราะนอกจากใช้ยื่นภาษีแล้ว ยังช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือทางการเงินในหลาย ๆ สถานการณ์ได้อีกด้วย

ได้เมื่อไหร่กันนะ? มาดูช่วงเวลาที่ควรได้รับใบ 50 ทวิ

ถ้าคุณกำลังถามตัวเองว่า "ตกลงเราจะได้ใบ 50 ทวิ เมื่อไหร่?" คำตอบนั้นขึ้นอยู่กับประเภทของรายได้ที่คุณได้รับค่ะ

• สำหรับพนักงานประจำ บริษัทจะต้องออกใบ 50 ทวิ ภายในวันที่ 15 มกราคมของปีถัดไป เพื่อให้คุณนำไปยื่นภาษีได้ทันเวลา
• สำหรับฟรีแลนซ์หรือผู้รับจ้างทั่วไป บริษัทจะออกใบ 50 ทวิ ให้ในทันทีที่มีการจ่ายค่าจ้างและหักภาษี ณ ที่จ่าย เช่น ถ้าคุณเขียนบทความให้ทุกเดือน คุณก็ควรได้รับใบนี้ทุกเดือนเช่นกัน

อย่ารอจนถึงวันสุดท้ายก่อนยื่นภาษี ควรตรวจสอบล่วงหน้าว่าได้รับครบหรือยัง หากยังไม่ได้รับใบ 50 ทวิ ภายในช่วงเวลาดังกล่าว ให้รีบติดต่อฝ่ายบัญชีหรือ HR ทันที เพื่อไม่ให้การยื่นล่าช้า

อยากได้ใบ 50 ทวิต้องติดต่อใคร? รู้ไว้จะได้ไม่ต้องวิ่งวุ่น

แม้จะรู้ว่าใบทวิ 50 ใช้ทำอะไรแล้ว แต่หลายคนก็ยังไม่แน่ใจว่า "ถ้าไม่ได้รับต้องไปขอกับใคร?" ไม่ต้องกังวลค่ะ มาดูขั้นตอนกันชัด ๆ

• สำหรับพนักงานประจำ ให้ติดต่อฝ่าย HR หรือบัญชีของบริษัทโดยตรง เพราะพวกเขาคือผู้ที่ต้องออกเอกสารนี้ให้คุณตามกฎหมาย
• สำหรับฟรีแลนซ์ บริษัทหรือลูกค้าที่จ่ายค่าจ้างคุณคือผู้มีหน้าที่ออกเอกสารให้หลังจากมีการหักภาษี
• หากไม่ได้รับเอกสาร หรือสงสัยว่ “ใบ 50 ทวิ ขอได้ที่ไหน” และบริษัทไม่ออกให้เสียที คุณสามารถไปที่กรมสรรพากรในพื้นที่ที่บริษัทจดทะเบียน แล้วขอคัดสำเนา ภ.ง.ด.1ก ได้เลย
  

แนะนำ: หากคุณออกจากงาน หรือมีหลายแหล่งรายได้ อย่าลืมรวบรวมแบบฟอร์ม 50 ทวิให้ครบทุกแหล่ง เพื่อไม่ให้ตกหล่นตอนยื่นภาษี
​

ใบ 50 ทวิ นำไปใช้ทำอะไรได้บ้าง

สำหรับพนักงานประจำ

• สำหรับพนักงานประจำหรือคนที่มีรายได้ทุกคนต้องนำใบ 50 ทวิ ไปยื่นแบบภาษีเงินได้บุคคลประจำปี (ภ.ง.ด. 91/90) และใช้ข้อมูลในการคำนวนภาษีเงินได้ และลดหย่อนภาษีที่ต้องชำระ
• เมื่อคำนวนแล้วคุณถูกหักภาษีมากกว่าจำนวนภาษีที่ต้องชำระทั้งปี เช่น บางคนอาจมีซื้อประกันที่ลดหย่อนภาษีไว้ ก็นำใบนี้มาเพื่อขอคืนภาษีได้
• การยื่นทวิ 50 ผ่านระบบออนไลน์ของกรมสรรพากร เป็นอีกทางเลือกที่สะดวก รวดเร็ว โดยสามารถใช้ใบ 50 ทวิ เงินเดือนที่นายจ้างออกให้นำมาประกอบเอกสารในการยื่น

สำหรับฟรีแลนซ์

• สำหรับผู้ประกอบอาชีพอิสระอย่างฟรีแลนซ์ ใบ 50 ทวิถือว่าสำคัญมาก เพราะจะเป็นเอกสารที่ต้องนำไปใช้แสดงความมั่นคงทางการเงิน เมื่อต้องการสินเชื่อ กู้ยืม หรือสมัคร บัตรเครดิต

• สำหรับพนักงานสัญญาจ้างหรือฟรีแลนซ์ บริษัทจะออกในทันทีทุกครั้งที่มีการหักภาษี ณ ที่จ่าย เช่น ถ้าคุณเป็นฟรีแลนซ์ที่เขียนบทความให้ประจำเดือน คุณก็จะได้ใบ 50 ทวิ จากบริษัทที่ระบุยอดเงินและยอดหักภาษี ณ ที่จ่าย 3% หากค่าจ้างไม่ถึง 1,000 บาทก็ยกเว้นการหัก

  
  

คำถามที่พบบ่อย

• ถ้าออกจากที่ทำงานเก่าแล้วต้องขอใบ 50 ทวิไหม?
  ปกติแล้ว เมื่อออกจากงาน ทางบริษัทก็จะออกใบ 50 ทวิตามมาให้ภายใน 1 เดือนหลังออกจากงาน เพื่อให้คุณนำไปยื่นภาษีประจำปีอยู่แล้ว แต่บางทีในกรณีบริษัทเล็กๆ อาจจะมีการหลงลืมไปบ้าง เราก็ต้องตามให้เขาออกให้เรา เอกสารนี้ถือเป็นสิ่งสำคัญ แม้จะออกจากงานแล้วก็ตาม ดังนั้นควรสอบถามจากฝ่ายบุคคลโดยตรงว่า สามารถขอแบบฟอร์ม 50 ทวิซ้ำได้หรือไม่
  

• บริษัทไม่ออกใบ 50 ทวิ ให้ ทำยังไงดี?
  ถ้าบริษัทปฏิเสธไม่ออกให้ หรือดำเนินการช้าจนเรากลัวยื่นภาษีไม่ทัน เราก็สามารถไปที่กรมสรรพากรในเขตที่บริษัทตั้งอยู่ และแจ้งว่าขอคัดสำเนา ภ.ง.ด.1ก ของบริษัท ซึ่งเอกสารนี้จะมี รายละเอียดการจ่ายเงินเดือนและการหักภาษี (ก่อนไปสรรพากร แนะนำว่าให้คุยกับพนักงานบัญชีหรือ HR ก่อน เพราะเขาอาจเปลี่ยนใจเร่งออกให้ได้ เพราะการที่เราไปหาสรรพากรโดยตรง บริษัทอาจโดนเพ่งเล็งเรื่องการเลี่ยงภาษีได้) กรณีเร่งด่วนควรรีบดำเนินการ เพราะหากส่ง 50 ทวิไม่ทัน อาจกระทบต่อการขอคืนภาษี หรืออาจโดนเบี้ยปรับจากสรรพากรได้
  

• ใบ 50 ทวิ ฉีกขาด/ชำรุด ต้องทำอย่างไร?
  พนักงานหรือผู้รับเงินสามารถขอให้บริษัท หรือผู้จ่ายเงินออกใบ 50 ทวิ ให้อีกครั้ง โดยถ่ายเอกสาร และระบุว่าเป็น "ใบแทน" ไว้บนเอกสาร พร้อมลงลายเซ็นรับรอง

• หากเงินได้ไม่ถึงเกณฑ์ที่ต้องเสียภาษี ใบ 50 ทวิ ก็ไม่จำเป็นใช้ไหม?
  ไม่ใช่ เพราะแม้เงินได้ไม่ถึงเกณฑ์ที่ต้องเสียภาษี ก็ยังต้องนำใบ 50 ทวิ มายื่นแบบภาษีให้สอดคล้องกับเงินที่นายจ้างจ่ายไป

  
  

ข้อห้าม: ห้ามปลอมแปลงเอกสาร 50 ทวิ หรือเปลี่ยนตัวเลขบนเอกสารอย่างเด็ดขาด เพราะเท่ากับฝ่าฝืนกฎหมาย ซึ่งนอกจากต้องรับผิดทางแพ่ง โดยชำระภาษี พร้อมเบี้ยปรับและเงินเพิ่มแล้ว ยังถือเป็นความผิดอาญา ฐานเจตนาหลีกเลี่ยงภาษีอากร ซึ่งมีโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือน ถึง 7 ปี และปรับตั้งแต่ 2,000 ถึง 200,000 บาทด้วย

ใบ 50 ทวิไม่ใช่แค่กระดาษเอาไว้ยื่นภาษี แต่เป็นกุญแจสำคัญในการแสดงสถานะทางการเงินของคุณ ใช้เพื่อขอคืนภาษี, ยื่นเครดิต, หรือขอสินเชื่อ และช่วยให้ภาพลักษณ์ทางการเงินดูน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น โดยปกติพนักงานประจำจะได้รับใบนี้ช่วงกลางเดือนมกราคม ส่วนฟรีแลนซ์และผู้รับจ้างจะได้รับเมื่อมีการหักภาษี ณ ที่จ่ายในแต่ละงวด หากยังไม่ได้รับเอกสารใบ 50 ทวิ ขอได้ที่ไหน? ก็คือฝ่าย HR หรือบัญชีของบริษัท หากยังไม่ได้เพราะบริษัทลืม ให้รีบติดต่อกรมสรรพากรในพื้นที่เพื่อขอ ภ.ง.ด.1ก สำเนาได้เลย

สำหรับบริษัทหรือนิติบุคคลที่ต้องการความสะดวกในการออกเอกสารเพื่อยื่นภาษีต่างๆ เดี่ยวนี้ก็ทำได้ง่าย ผ่านโปรแกรมออนไลน์กันมากขึ้น ByteHR มอบประสบการณ์ที่ครบเครื่อง ตั้งแต่การคำนวณเงินเดือน การสร้างแบบฟอร์ม ภาษี ไปจนถึงส่งเอกสารให้สรรพากร ไม่ว่าจะเป็นบริษัทขนาดเล็กหรือใหญ่ก็ใช้งานได้ง่าย เชื่อถือได้ และรองรับ PDPA อย่างเข้มงวด เช่น โปรแกรม HR Payroll สามารถสร้างใบ 50 ทวิ สำหรับเอกสาร ภ.ง.ด.3 (แบบยื่นเพื่อแจ้งการหักภาษี ณ ที่จ่าย ของนิติบุคคล ที่ทำธุรกรรมกับบุคคลธรรมดา ที่เจ้าของธุรกิจ (นิติบุคคล) จะต้องหักออกจากค่าจ้างที่จ้างบุคคลภายนอกให้มาทำงานให้บริษัท) และภ.ง.ด.1ก (ใบสรุปการจ่ายเงินเดือน ค่าจ้าง เบี้ยเลี้ยง โบนัส สวัสดิการอื่นที่จ่ายให้กับพนักงาน ภาษีที่นายจ้างออกแทนให้และภาษีของพนักงานรอบรายปี) ให้บริษัทใช้สำหรับยื่นเอกสารกับทางสรรพากรได้อย่างง่ายๆ